bugün
yenile
    1. 1
      +
      -entiri.verilen_downvote
      (bkz: jön türkler/genç türkler) namık kemal, mithat paşa, ziya paşa gibi tercüme odalarından (kuruluş:1821) mezun olan aydın kimselerin önderliğini yaptığı cemiyettir. 1865'te kurulmuş olan bu gizli örgüt italyan carbonari örgütünün yapılanmasına benzer. gizli ve kendi içinde sistematik oluşundan dolayı masonluğa da benzetirler. belgrad ormanında bu zatlar piknik esnasında, her dönem olduğu gibi, vatan millet sakarya havalarında konuşuyorken ülkü ve düşünceleri doğrultusunda bir cemiyet kurmaya karar veriyorlar. kendilerine ancak 1867'de genç osmanlılar diyorlar. finansman olarak da hidiv valiliğine atanamayan richie rich fazıl mustafa paşa'yı buluyorlar. nitekim bir suikast olayına karıştıkları gerekçesiyle paris'e f. mustafa paşa'nın himayesine kaçıyorlar. 1867'de abdülaziz'in paris'i seyahatinde affedildiklerini öğrendiklerinde f. mustafa paşa hemen yan çiziyor ve o'na teklif edilen makamı kabul edip bu genç tayfayı gurbet ellerde bir başına bırakıyor. makam teklifini kabul edenler arasında mithat paşa da vardı.iki yıl sonra mithat paşa sadrazam oluyor. hem hükümet içinde hem de dışında adamları bulunmuş oluyor. amaçları: avrupa'da görüp öğrendikleri demokrasiyi, anayasayı, meclisi osmanlı'ya sokmak, meşruti bir yönetim oluştumaktı. fikirlerini çıkarttıkları muhbir dergisi vasıtasıyla yayıyorlardı. sonradan zuhur edecek batıcılık, osmanlıcılık, islamcılık, türkçülük akımlarının temelleri burada atılıyordu. henüz iç içe geçmış ideolojilere sahiptiler. sonradan cemiyet ayrılıp herkes kendi dergisini ve yayınlarını basınca fikir akımları şekillenecekti. kişi olarak hepsinin ortak düşmanı ali paşa'ydı. o'nun aşırı avrupa hayranlığı ve lümpen kişiliğine oldukça zıttılar. padişahlardan ziyade sadrazamlar hedef alınmıştı. tüm bunlar çerçevesinde abdülaziz'in şüpheli ölümü seyretti. kendi yanlarına çekebildikleri ve mason teşkilatına da üye olan v.murat'ı padişah yaptılar. ancak kargaşalı dönemin üstesinden gelemeyen padişah akıl sağlığını yitirdi. geriye ıı. abdülhamit kalmıştı. o da genç osmanlıların istediği anayasa ve meclis sözünü tutacağını söyleyince padişahlığını kabul ettiler. canım abdülhamit uyanıklık ederek meclisi tatil etme(!) ve sürgün yetkisinin sadece kendisinde olacağını kabul ettirdikten sonra tahta geçiyor. nitekim ilerde namık kemal'i ve mithat paşa'yı da sürgüne gönderiyor. meclisi de 30 yıl tatil ediyor. tekrar açılması ancak ıı. meşrutiyet dalgasıyla olacak (1908).